नासाचे प्रसिद्ध अंतराळवीर सुनीता “सुनी” विल्यम्स आणि बॅरी “बुच” विलमोर तब्बल ९ महिने आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकावर (ISS) अडकून राहिल्यानंतर अखेर सुखरूप पृथ्वीवर परतले आहेत. ही मोहीम केवळ ८ दिवसांची चाचणी उड्डाण असावी अशी योजना होती. मात्र, बोईंगच्या स्टारलायनर यानातील तांत्रिक बिघाडांमुळे त्यांचा प्रवास अनपेक्षितरित्या लांबला, ज्यामुळे त्यांना दीर्घकाळ अंतराळात राहावे लागले.
यांचा परतीचा प्रवास कसा झाला?
नासाने त्यांच्या यशस्वी पुनर्प्राप्तीची पुष्टी केली आहे. १८ मार्च २०२५ रोजी, स्पेसएक्स क्रू ड्रॅगन कॅप्सूल ISS वरून वेगळे झाले आणि १७ तासांच्या प्रवासानंतर पृथ्वीच्या वातावरणात प्रवेश करून फ्लोरिडाच्या किनाऱ्यावर पॅराशूटसह सुरक्षित लँडिंग केले. नासाच्या पथकाने तात्काळ त्यांची सुटका केली आणि ते पूर्णतः निरोगी असल्याचे स्पष्ट केले.
Splashdown confirmed! #Crew9 is now back on Earth in their @SpaceX Dragon spacecraft. pic.twitter.com/G5tVyqFbAu
— NASA (@NASA) March 18, 2025
ते अंतराळात इतके दिवस का अडकले?
सुनीता विल्यम्स, अनुभवी अंतराळवीर, आणि बॅरी विलमोर, माजी यूएस नेव्ही पायलट, बोईंग स्टारलायनर मोहिमेचा भाग होते. ही नवीन क्रू ट्रान्सपोर्ट यानाची चाचणी होती. मात्र, प्रणोदन प्रणालीतील बिघाड आणि डॉकिंग समस्या यामुळे त्यांचे पृथ्वीवर परतणे अशक्य झाले.
नासाचे आणि बोईंगचे अभियंते या समस्येवर उपाय शोधण्यासाठी महिन्यांपर्यंत मेहनत घेत होते. दरम्यान, विल्यम्स आणि विलमोर यांनी ISS वर अनेक महत्वाचे वैज्ञानिक प्रयोग आणि संशोधन सुरूच ठेवले, जे भविष्यातील दीर्घकालीन अंतराळ मोहिमांसाठी उपयुक्त ठरणार आहे.
९ महिन्यांच्या वास्तव्यात त्यांनी काय केले?
या अनपेक्षित वास्तव्यातही, त्यांनी ISS वरील महत्वाच्या प्रयोगांमध्ये सहभाग घेतला:
✅ वनस्पती पाणी व्यवस्थापन – गुरुत्वाकर्षणविरहित परिस्थितीत वनस्पती कसे पाणी ग्रहण करतात याचा अभ्यास.
✅ शाकाहारी उत्पादन प्रणाली – भविष्यातील मंगळ मोहिमांसाठी ताज्या भाज्यांच्या वाढीच्या अटी तपासल्या.
✅ अंतराळ औषधशास्त्र – मानवाच्या शरीरावर दीर्घकालीन अंतराळ प्रवासाचा परिणाम समजून घेण्यासाठी संशोधन.
✅ रोबोटिक्स आणि स्वयंचलित प्रणाली – भविष्याच्या अंतराळ यानांसाठी नवनवीन रोबोटिक प्रयोग.
✅ जीवन सहाय्य प्रणाली – दीर्घकालीन अंतराळ वास्तव्यासाठी महत्त्वाचे उपाय आणि चाचण्या.
त्यांनी ISS वरील तांत्रिक समस्या सोडविण्यातही मोठा वाटा उचलला आणि इतर अंतराळवीरांना मदत केली.
आता पुढे काय?
विल्यम्स आणि विलमोर आता वैद्यकीय निरीक्षणाखाली असतील, जेणेकरून त्यांच्या शरीरावर गुरुत्वाकर्षणाच्या अनुपस्थितीमुळे झालेले परिणाम तपासता येतील. त्यानंतर, ते त्यांच्या कुटुंबीयांसोबत वेळ घालवतील आणि नासाला मोहिमेचा अनुभव सांगतील.
दरम्यान, नासाने स्टारलायनर यानाच्या बिघाडांची सखोल चौकशी सुरू केली आहे, जेणेकरून भविष्यात अशी समस्या पुन्हा उद्भवू नये.